May 02

Ήχος Πρώτος

 

ΗΧΟΣ ΠΡΩΤΟΣ

 

 

 

ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΟΙ ΛΟΓΟΙ
ΠΑ ΒΟΥ ΓΑ ΔΙ ΚΕ ΖΩ ΝΗ’ ΠΑ’

10/9

 16/15

 9/8

 9/8

 10/9  16/15  9/8

ΚΑΤΑ ΧΡΥΣΑΝΘΟ

ΠΑ ΒΟΥ ΓΑ ΔΙ ΚΕ ΖΩ ΝΗ’ ΠΑ’
     9      7 12 12 9 7 12

ΚΑΤΑ ΜΙΣΑΗΛΙΔΗ

ΠΑ ΒΟΥ ΓΑ ΔΙ ΚΕ ΖΩ ΝΗ’ ΠΑ’
  11      7 12 12 11 7 12

ΚΑΤΑ ΠΑΓΑΝΑ

ΠΑ ΒΟΥ ΓΑ ΔΙ ΚΕ ΖΩ ΝΗ’ ΠΑ’
  12      6 12 12 12 6 12

ΑΛΛΕΣ ΜΟΡΦΕΣ

ΠΑ ΒΟΥ ΓΑ ΔΙ ΚΕ ΖΩ ΝΗ’ ΠΑ’
 10      8 12 10 8 12 12
 10      8 12 8 14 8 12

 

ΤΟ ΗΘΟΣ ΤΟΥ ΗΧΟΥ

Στην Οκτώηχο, σώζονται οι παρακάτω στίχοι που εκφράζουν το ήθος του ήχου:

Τέχνη μελουργός σους αγασθείσα κρότους,

Πρώτην νέμοι σοι τάξιν ω της αξίας!

Ηχος ο πρώτος Μουσική κληθείς τέχνη,

Πρώτος παρ΄ ημών ευλογείσθω τοις λόγοις.

Τα πρώτα πρώτε των καλών λαχών φέρεις.

Πρωτεία νίκης πανταχού πάντων έχεις.

Η ερμηνεία των παραπάνω στίχων έχει ως εξής: η τέχνη της μουσικής, επειδή θαύμασε τους ζωηρούς σου ήχους, σε τοποθετεί πρώτο στην τάξη των ήχων. Ω, πόση η αξία σου είναι! Ο ήχος που οναμάστηκε πρώτος στην τέχνη της μουσικής, ας επαινείται πρώτος από εμάς με τους λόγους μας. Σε σένα πρώτε, έλαχε η τιμή να παρουσιάζεις πρωτεύοντα ρόλο σε ωραιότατα μέλη. Και συ πανταχού απ΄ όλους τους ήχους κρατάς τα πρωτεία της νίκης.

Στον συγκεκριμένο ήχο ανήκουν πολλά μέλη, τόσο ειρμολογικά, όσο στιχηραρικά και παπαδικά. Χαρακτηριστικά τροπάρια του ήχου είναι: “Των ουρανίων ταγμάτων το αγαλλίαμα”, “Πανεύφημοι μάρτυρες υμάς”, “Ω του παραδόξου θαύματος”, “Του λίθου σφραγισθέντος”, οι αργές καταβασίες του Πάσχα, των Χριστουγέννων και της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, που αποδίδονται στον Πέτρο το Λαμπαδάριο, το κοινωνικό “Γεύσασθε και ίδετε” Ιωάννου του Κλαδά, το αργό “Θεοτόκε Παρθένε” του Πέτρου του Μπερεκέτου, κ.α